رزین چیست؟
رزین ترکیبی است طبیعی یا مصنوعی که در صنعت، معماری داخلی و هنرهای تجسمی کاربرد فراوان دارد. رزین طبیعی از گیاهان به دست میآید که بهترین نمونه آن، شیره درخت کاج است. معمولاً در الکل قابل حل است ولی در آب حل نمیشود.
رزینها به روشهای مختلف طبقه بندی میشوند که بستگی به ترکیب شیمیایی و مورد مصرف آن دارد. همچنین کاربردهای زیادی در صنعت و بهتازگی در عرصه هنر (از جمله هنر رزین ابستره) دارد.
رزینها به دو بخش رزینهای تک جزئی ورزینهای چند جزئی تقسیم میشوند.
رزینهای تک جزئی یا هوا خشک، رزینهایی هستند که در مجاورت هوا بهسرعت خشک میشوند
نوع دوم، رزینهای چند جزئی هستند که برای خشک شدن (اصطلاحاً به این مرحله پخت گفته میشود) نیاز به مواد مکملی دارند(هاردنر) که باعث خشک شدن و پخته شدن آنها میشود. چون این واکنش، درونی است، میتوان از این نوع رزینها برای کارهای حجمی استفاده کرد، خاصیتی که معمولاً رزینهای تک جزئی ندارند.
نسبت رزین به هاردنر توسط کارخانه های سازنده آن، مشخص شده است که این نسبت معمولا 1 به 1 یا 2 به 1 است.
(هرگز برای ترکیب رزین و هاردنر از واحد حجمی استفاده نکنید؛ مثلا نمی توانید به ازاء هر یک پیمانه رزین، نصف پیمانه هاردنر اضافه کنید؛ چون جرم حجمی این دو ماده با هم متفاوت است. حتما برای ترکیب رزین و هاردنر، باید از واحد وزنی استفاده کرد؛ یعنی اگر نسبت رزین به هاردنر، 2 به 1 است، مثلا به ازاء 100 گرم رزین باید 50 گرم هاردنر اضافه کرد.)
رزین اپوکسی چیست؟
رزین های مصنوعی، بسیار متنوع هستند. از جمله رزین های مصنوعی، می توان به رزین پلی استر، رزین آپوکسی، رزین وینیل استر، رزین فنولیک و … اشاره کرد. در میان این تنوع، رزین پلی استر و اپوکسی مواردی هستند که در کارهای هنری استفاده می شوند. رزینی که ما به دنبالش هستم و برای ابستره استفاده می شود، رزین اپوکسی است.
رزین های اپوکسی در جهان به عنوان رزین های مناسب برای کارهای هنری و دست ساخت دسته بندی شده اند، چرا که عوارض سمی بسیار کمتری داشته و در اتاق کارهایی با تهویه مناسب به راحتی می توان از آنها استفاده کرد. رزین های اپوکسی برای سفت شدن (پخته شدن) به کوره نیاز ندارند، بلکه در مجاورت هوا به تدریج سفت می شود.
رزین آپوکسی از دو ماده تشکیل شده است؛ رزین و هاردنر (سخت کننده). این دو بخش باید با نسبت دقیقی، که توسط تولید کننده مشخص می شود، مخلوط شوند. معمولاً میزان ترکیب رزین با هاردنر بهصورت ۱ هاردنر و ۲ رزین است.
بعد از ترکیب رزین و هاردنر، واکنش شروع میشود که رزین شروع به خشک شدن و پخته شدن میکند که زمان این واکنش، علاوه بر ترکیب دو جزء، به دما و شرایط محیطی مناسب بستگی دارد.
حداقل زمان برای خشک شدن رزین در دمای معمولی ، ۲۴ ساعت است وبعد از 24 ساعت، استحکام رزین به 95% حد نهایی خود میرسد؛ ولی پخت کامل رزین و واکنش درونی آن ممکن است تا یک ماه ادامه داشته باشد.
بعد از اینکه رزین اپوکسی روی یک سطح ریخته و خشک شود، سطحی شفاف، شیشه ای و صیقلی روی کار ایجاد می شود.
رزین را همیشه با دقت زیاد استفاده کنید و به توصیه های ایمنی و نکات بهداشتی ارائه شده توسط کارخانه های تولیدی توجه کنید.
کاملترین پکیج آموزش رزین (پنج دوره در یک پکیج)
آموزش صفر تا صد هنر رزین بدون نیاز به پیش زمینه هنری
80 جلسه آموزش، به همراه یک دوره 80 دقیقه ای رایگان
قیمت این دوره فوق العاده: 4،800،000 تومان
قیمت با 50% تخفیف ویژه، فقط 2،400،000 تومان
فرصتی بی نظیر برای درآمدزایی با کمترین امکانات
برای اطلاعات بیشتر، اینجا کلیک کنید
آیا کار کردن با رزین خطرناک است؟
رزین اپوکسی از کم خطر ترین انواع رزین است؛ با این حال کار با اپوکسی و هاردنر، مانند هر مادۀ شیمیایی دیگر میتواند در صورت استفادۀ ناصحیح، برای سلامتی انسان خطرناک باشد.
توصیه من این است که در هنگام استفاده از اپوکسی حتما از دستکش های لاتکس استفاده کنید و سعی کنید این مواد کمتر با بدنتان در ارتباط باشد. چون هم به هر حال با مواد شیمیایی کمتر در ارتباط باشید و هم اینکه بعد از اتمام کار مجبور نباشید که با حلال های قوی مثل تینر فوری در تماس باشید.
این مواد را از دسترس کودکان دور نگاه دارید و در حین استفاده در فضایی کار کنید که تهویه مناسبی داشته باشد یا از ماسک زغالی استفاده کنید تا بخارات رزین را که در حین ترکیب با هادرنر و گرم شدن آن به وجود می آید کمتر استشمام کنید.
از گرفتن شعله ی مستقیم بر روی مواد اپوکسی خود داری کنید چون بخارات ناشی از سوختن رزین اپوکسی برای سلامتی مضر است. مشکلات شایعتری که در صورت استفاده بدون دستکش و وسایل ایمنی به وجود میآید، موارد زیر است:
۱. حساسیت پوستی در صورت تماس مستقیم بدون دستکش؛
۲. مشکلات تنفسی در صورت استنشاق بخار حاصل از واکنش رزین و هاردنر؛
۳. پاشیدن به چشم
البته چون در کار رزین ابستره از مقادیر بسیار کم رزین استفاده میکنیم، شدت و احتمال خطرات فوق، بسیار کم است؛ با این حال بهتر است که برای کار کردن طولانی مدت با رزین، نکات ایمنی را رعایت کنید.
رنگهای سازگار با رزین کدامند؟
سه نوع رنگ برای رنگ کردن رزین قابل استفاده است:
1- رنگهای جوهری که شفاف هستند و بیس کار از زیر آن نمایان است.
2- رنگها خمیری که قدرت پوشانندگی خوبی دارند.
3- رنگهای پودری که حالتی بین دو مورد قبل دارند؛ یعنی نه به اندازه رنگهای خمیری، قدرت پوشانندگی دارند و نه به اندازه رنگهای جوهری شفافند.
این رنگها را میتوانید از فروشگاههای لوازم هنری که ملزومات کار رزین را میفروشند تهیه کنید.
هرگز برای رنگ کردن رزین، از رنگهایی که بر پایه آب هستند مثل اکریلیک معمولی یا گواش، استفاده نکنید. طرز استفاده از رنگها را در طول دوره ها ی آموزشی به خوبی خواهید آموخت.
آیا سازه های رزینی قابل شستشوست؟
رزین بعد از خشک شدن، سطحی کاملا صیقلی و شیشه ای ایجاد میکند که کاملا در برابر آب، نفوذناپذیر است. برای عایق کردن پشت تابلوها هم می توانید از اکریلیک یا ورق طلای مایع استفاده کنید.
البته بهتر است برای وسایلی که زیاد با آب در تماس هستند مثل سینی یا زیرلیوانی، از PVC یا پلکسی استفاده کنید که کلا ضد آب است.