برای آنکه بتوانیم توازن زیبایی بین رنگها ایجاد کنیم، باید رابطه بین رنگها را بشناسیم و بدانیم که چه رنگهایی را می توان با هم ست کرد که هارمونی کار حفظ شود.
هارمونی چیست؟
هماهنگی یا هارمونی به معنای “چیدمان مطبوع اجزاء یک کل” است و وجود آن در تمام مظاهر زندگی از موسیقی، شعر، رنگ یا حتی یک کیک زیبا، جلوه می کند. از نظر دیداری، هماهنگی، در چیزی است که موجب لذت چشم می شود. این هماهنگی بیننده را مجذوب کرده و احساس نظم و تعادل را در او ایجاد می کند.
برای استفاده از رنگها علاوه بر رنگ اصلی میتوانید از تونهای مختلف آن رنگ هم استفاده کنید
منظور از تون (tone) یا اصطلاحا تناژ در رنگ شناسی اضافه کردن یک رنگ خنثی مانند رنگ خاکستری یا سیاه و سفید به رنگ اصلی است.
اصولا رنگها به سه دسته Shade(شید)، Hue(هیو) و Tint( تینت) تقسیم میشوند.
رنگ Hue به حالت اصلی رنگ بدون اضافه کردن رنگی گفته میشود. رنگهای ثانویهای که از ترکیب دو رنگ تشکیل میشوند بدون اینکه رنگ سفید یا مشکی به آنها اضافه شود هیو محسوب میشود.
رنگ Shade؛ از ترکیب مقدار کمی رنگ سیاه به رنگها، رنگ شید تشکیل میشود.
رنگ Tint با ترکیب مقدار کمی رنگ سفید به رنگها تشکیل شده است.
به عبارت دیگر Tint و Shade نوعی تن محسوب میشوند.
چرخه رنگ نمایانگر رنگهای هیو (Hue) یا اصلی در کنار هم است. غیر از رنگهای هیو، شما می توانید از رنگهای شید یا تینت هم برای ایجاد هارمونی استفاده کنید.
چطور هارمونی ایجاد کنیم؟
برای استفاده از چرخه رنگ و یافتن رنگهایی که با هم هارمونی دارند شما چند راه حل پیش روی خود خواهید داشت.
رنگ های متشابه Analogous:
رنگ های متشابه، رنگ هایی هستند که در دایره رنگ در کنار هم قرار دارند. این رنگ ها معمولا با یکدیگر خیلی خوب جور می شوند و صحنه و طرح های زیبایی را به جا می گذارند. این رنگ ها در طبیعت به راحتی پیدا می شوند و هارمونی ای که به وجود می آورند بسیار دل نواز است. به یاد داشته باشید که به هنگام استفاده از این نوع رنگ ها، کنتراست و تضاد کافی را داشته باشید. بهتر است در این ترکیب از رنگهای تینت استفاده کنید. به عنوان مثال رنگهای سبز، آبی و آبی فیروزهای رنگهای مشابه محسوب میشوند.
مکمل ها Complementary:
رنگ هایی که مقابل یکدیگر در دایره رنگ قرار دارند به عنوان رنگ های مکمل شناخته می شوند. کنتراست بالایی که در رنگ های مکمل وجود دارد انرژی و تحرک زیادی را القا می کند؛ به ویژه زمانی که رنگ ها را خالص به کار ببریم. اما باید به یاد داشت که این حالت باعث اذیت بیننده نشود.
در مواقعی که شما قصد دارید شیء خاصی، به طور ویژه مورد توجه قرار بگیرد از رنگهای مکمل استفاده کنید. به عبارت بهتر رنگهای مکمل با هم در تضادند و این تضاد، سبب میشود تا برخی از اشیاء بیشتر به چشم بیاید. برای اینکه ابتکار عمل بیشتری داشته باشید و دستتان برای انتخاب رنگها باز باشد میتوانید از رنگهای شید یا تینت استفاده کنید. به عنوان مثال رنگ نارنجی تیره و در نقطه مقابل رنگ آبی روشن را انتخاب کنید.
کاملترین پکیج آموزش رزین (پنج دوره در یک پکیج)
آموزش صفر تا صد هنر رزین بدون نیاز به پیش زمینه هنری
80 جلسه آموزش، به همراه یک دوره 80 دقیقه ای رایگان
قیمت این دوره فوق العاده: 4،800،000 تومان
قیمت با 50% تخفیف ویژه، فقط 2،400،000 تومان
فرصتی بی نظیر برای درآمدزایی با کمترین امکانات
برای اطلاعات بیشتر، اینجا کلیک کنید
هنگام استفاده از رنگهای مکمل باید به درصد ترکیب آنها هم دقت کنید.
زرد به بنفش= ۹: ۳
وسعت سطح متناسب رنگهای زرد و بنفش با یکدیگر برابر ۱ به ۳ است. یعنی وسعت سطح رنگ بنفش باید ۳ برابر وسعت رنگ زرد باشد تا از نظر تأثیر بصری با آن هماهنگ باشد.
نارنجی به آبی= ۸: ۴
وسعت سطح متناسب رنگهای آبی و نارنجی با یکدیگر برابر ۱ به ۲ است. یعنی سطح رنگ آبی بایستی ۲ برابر وسعت سطح رنگ نارنجی بشود تا از نظر تاثیر بصری با آن هماهنگ شود.
قرمز به سبز= ۶: ۶
وسعت سطح متناسب با این دو رنگ با هم برابر و نسبت ۱ به ۱ است.
یعنی رنگهای قرمز و سبز برای ایجاد تأثیر بصری هماهنگ از وسعت سطح برابری برخوردارند.
رنگ های سه گانه (ثلاثی یا Triadic):
این رنگ ها در دایره رنگ در ۳ نقطه مساوی قرار گرفته اند. (سه گوشه مثلث متساوی الاضلاع). هارمونی در رنگ های سه گانه کاملا پر تحرک هستند، حتی اگر آن ها بسیار کم رنگ و یا ترکیب شده با خاکستری به کار برده شوند. برای داشتن یک هارمونی سه گانه موفق باید توازن را دقیقا رعایت کرد.
رنگ های مکمل متساوی الساقین Split-Complementary:
اگر پس از انتخاب طرح رنگی خود و همچنین رنگهای مکمل آن دچار تردید شدید که ممکن است رنگهای منتخب شما کمی بیش از حد خودنمایی کرده یا در ذوق بزند بهترین راه حل برای شما استفاده از مکملهای اسپلیت است به جای انتخاب رنگ مستقیم به عنوان رنگ مکمل از دو یا سه سایه کم رنگتر رنگ مکمل استفاده کنید. با این ترفند هم رنگ متضاد به کار گرفتهاید و هم این که رنگها دارای شدت و اذیت کنندگی نخواهند بود
در این روش علاوه بر رنگ اصلی، دو رنگ هم جوار رنگ مکمل آن را انتخاب می کنیم تا الگوی متساوی الساقین را داشته باشیم. در این روش نیز رنگها با هم تضاد دارند. به عنوان مثال ارغوانی، آبی و زرد.
رنگ های مکمل مستطیل Rectangle یا tetradic:
رنگ های مستصیلی چهار رنگ هستند که دو به دو با هم مکملند. این الگوی قوی امکان ایجاد تنوع بسیار زیادی را به وجود می آورد. برای گرفتن نتیجه بهتر یکی از رنگ ها را رنگ اصلی قرار بدهید، همچنین باید توازن را بین رنگ های گرم و سرد رعایت کنید.
رنگ های مکمل مربع Square:
الگوی مربع شبیه به الگوی مستطیل است، اما هر ۴ رنگ در آن در چهار نقطه از دایره به فاصله مساوی از یکدیگر قرار گرفته اند. در این وضعیت نیز اگر یک رنگ را اصلی قرار دهید و توازن رنگ های گرم و سرد را رعایت کنید نتیجه خوبی از آن می گیرید. این رنگها با وجود تضاد زیادی که با هم دارند، هارمونی بیشتری نسبت به رنگهای مکمل دارند.
هر گاه طرح رنگی خود را انتخاب کردید، هیچ گاه رنگهای خنثی را فراموش نکنید چرا که این رنگها باعث میشوند یک فضای استراحت برای چشمان به وجود بیاید و مانع از خستگی یا زدگی چشمها شود.